Galicja a Hałyczyna

Królestwo Galicji i Lodomerii wraz z Księstwem Oświęcimskim i Zatorskim, tudzież Wielkim Księstwem Krakowskim
Incubus
Posty: 570
Rejestracja: 05 cze 2018, 13:05

Galicja a Hałyczyna

Post autor: Incubus » 13 lis 2025, 20:19

Problem ontologiczno-onomastyczny: mam wątpliwości, czy można w stosunku 1:1 przekładać rusińską/ukraińską nazwę Hałyczyna na "polską" Galicję. Nazwa ukraińska dotyczy bytu historycznego, określanego w polskiej tradycji jako Ruś Halicka względnie Ziemia Halicka. "Galicja" jako nazwa austriackiego zaboru pojawiła się jako kalka niemieckiego "Galizien" w XVIII w. Wydaje się więc, że mówiąc współcześnie o terenach, których stolicą (centrum) był Halicz w czasach przedrozbiorowych, raczej nie należy używać tej nazwy, przekładając ją dosłownie z języka rusińskiego. Pozostaje zatem używać "opisowej" nazwy Ziemia Halicka, bo nie wpadłem na pomysł, jak zastąpić ją jednowyrazową nazwą polską. A może ktoś spotkał się z takową?

Kiekeritz
Posty: 5
Rejestracja: 21 kwie 2023, 19:09

Re: Galicja a Hałyczyna

Post autor: Kiekeritz » 14 lis 2025, 13:43

Może Haliczyzna?

Józek
Posty: 153
Rejestracja: 27 mar 2020, 06:58

Re: Galicja a Hałyczyna

Post autor: Józek » 14 lis 2025, 23:36

Incubus pisze:
13 lis 2025, 20:19
Problem ontologiczno-onomastyczny: mam wątpliwości, czy można w stosunku 1:1 przekładać rusińską/ukraińską nazwę Hałyczyna na "polską" Galicję. Nazwa ukraińska dotyczy bytu historycznego, określanego w polskiej tradycji jako Ruś Halicka względnie Ziemia Halicka. "Galicja" jako nazwa austriackiego zaboru pojawiła się jako kalka niemieckiego "Galizien" w XVIII w. Wydaje się więc, że mówiąc współcześnie o terenach, których stolicą (centrum) był Halicz w czasach przedrozbiorowych, raczej nie należy używać tej nazwy, przekładając ją dosłownie z języka rusińskiego. Pozostaje zatem używać "opisowej" nazwy Ziemia Halicka, bo nie wpadłem na pomysł, jak zastąpić ją jednowyrazową nazwą polską. A może ktoś spotkał się z takową?
Ooo, tych polskich nazw jest więcej - Ruś Czerwona, województwo ruskie, wreszcie Małopolska Wschodnia. Znalezienie jednej ponadczasowej i uniwersalnej nazwy nie jest moim zdaniem możliwe, bo wszystkie one mają swój historyczny kontekst. I niekoniecznie oznaczają zawsze dokładnie to samo terytorium.
Zajrzałem z ciekawości do stenogramów z posiedzeń galicyjskiego sejmu krajowego, są tam transliterowane (tak to się chyba nazywa) wypowiedzi posłów rusińskich. W ewidentny sposób używają oni nazwy Hałyczyna w rozumieniu Galicji (kraju koronnego) - przynajmniej wtedy kiedy dyskutuje się o sprawach podatków, ceł, praw w ramach monarchii itp. - który to kraj ma określoną powierzchnię, liczbę ludności i położenie. Inaczej brzmi to natomiast kiedy dyskusja na sali obrad sejmu krajowego zamieniała się niekiedy w polityczny spór i pojawiały się w nim argumenty natury historycznej.

Tak na marginesie - ciekawe że nie ma dzienników praw dla Galicji w języku rusińskim.

ODPOWIEDZ

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 4 gości