Czeska drużyna

[szamil]

Jak się okazuje Czesi z "Czeskiej drużyny" walczyli w okolicy Tarnowa, Brzeska i Bochni. Jeden z nich Josef Jiří Švec był jak się okazuje dosyć znaczącą personą pdo koniec wojny. W połowie października 1918 roku objął dowództwo nad 1. Czechosłowacką Dywizją Strzelców.

https://translate.google.com/translate? ... ch&pto=aue

Czytam właśnie jego wspomnienia.

https://kramerius5.nkp.cz/view/uuid:a14 ... 6eb8740c77

Pojawia się Jastew, Szczepanów, Brzesko, Szczurowa, Bochnia

Wspomina o wsi przed Szczepanowem, o spalonym kościele ( to akurat moje rodzinne tereny).



Czy macie jakieś ciekawe materialy dotyczące ich obecności w rejonie Tarnowa-Bochni w okresie bitwy o Kraków?

[Józek]

Odkurzę stary wątek.
Szczepanów i Mokrzyska w listopadzie 1914 to miejsce "chrztu bojowego" tej formacji i pierwszych strat w ludziach.
Piszą o tym w tych dwóch monografiach (?) formacji:
https://www.digitalniknihovna.cz/dsmo/v ... 5056b73ae5
https://www.digitalniknihovna.cz/dsmo/v ... 5056b73ae5

Z ostrożnością trzeba podchodzić do dat (widoczne w bazie legionistów daty zgonów trzech pierwszych poległych, to zarazem 6 i 18 listopada, a jeden z nich prawdopodobnie zdołał jeszcze dodatkowo umrzeć w szpitalu w styczniu).

[szamil]

Dziękuję!

[dwójkarz]

czeska drużyna to czeski batalion - dyskwalifikuję używanie kalki językowej w tym detalicznym przypadku, drużyna ma w języku polskim inne znaczenie

[szamil]

A nie jest to nazwa własna?
Właściwie powinno być nawet Drużyna Czeska

[Józek]

No właśnie. W czeskiej literaturze zawsze chyba używana jest nazwa Česka družina. Więc wydaje mi się, że kalka z rosyjskiego owszem - ale przede wszystkim w j. czeskim i traktowana tam jak nazwa własna.
W pierwszej podlinkowanej przeze mnie publikacji autor twierdzi (s. 21), że nazwa "drużyna" dla tego oddziału wzięła się stąd, że w armii rosyjskiej tak nazywano samodzielne oddziały mniejsze niż batalion - a Česka družina liczyła początkowo tylko 2 roty (kompanie).
Żeby było trudniej - jesienią 1915 r. był to już oddział złożony z 8 kompanii w dwóch batalionach (w oparciu o etat pułku strzeleckiego i na taki niebawem przemianowany).

Istniały też podobne polskie formacje (o nrach 739 i 740), w historiografii używano do ich nazywania słowa drużyna. Pewnie było to łatwiejsze wobec wykorzystywania go również w działalności organizacji skautowskich i niepodległościowych.

[dwójkarz]

nazwa własna... i tak i nie ; ) w każdym razie - Czeska Drużyna - lub - czeski batalion - jedna forma w całym tekście, z przypiskiem ; )

ros drużyna zarezerowane jest dla samodzielnego batalionu pospolitego ruszenia, nie ma w nazwie oddzielny - oddzielna drużyna państwowego pospolitego ruszenia - tylko - drużyna państwowego pospolitego ruszenia - przez wieloznaczność słowa drużyna w języku polskim - wielką literą - Cz D - lub - czeski batalion - pod taka nazwą figuruje ostatecznie w rosyjskich dokumentach

lepiej - czytam teraz - bo to czeska kalka w rosyjskim, przeniesiona do polskiego ; ))) człowiek całe życie się uczy, po czesku to tyle co - zastęp, hufiec ; )))

zatem jak wyżej, jedna forma, we własnych pracach stosuję drugą, choć i pierwsza z pewnością nie będzie błędna

739 nowoaleksandryjski batalion państwowego pospolitego ruszenia
740 lubelski batalion państwowego pospolitego ruszenia

w tekście można skrócić do 739 batalion pospolitego ruszenia i 740 batalion pospolitego ruszenia (pełna nazwa za pierwszym razem, w przypisie, w tabeli "na końcu")

[Józek]

ros drużyna zarezerowane jest dla samodzielnego batalionu pospolitego ruszenia, nie ma w nazwie oddzielny - oddzielna drużyna państwowego pospolitego ruszenia - tylko - drużyna państwowego pospolitego ruszenia - przez wieloznaczność słowa drużyna w języku polskim - wielką literą - Cz D - lub - czeski batalion - pod taka nazwą figuruje ostatecznie w rosyjskich dokumentach

Ale w dokumentach (nie żebym widział ich wiele, tyle co wyszukałem na gwar ru, ale to dokumenty Stawki) nigdy nie nazywa się tej formacji batalionem, zawsze konsekwentnie drużyna. To że Czeska Drużyna przed przemianowaniem była formacją dwubatalionową to jedno, ale w miarę trwania wojny pojawiają się w dokumentach "sztaty" typowych drużyn z coraz to większą liczbą kompanii, aż do ośmiu w początkach 1916 (bez formalnego podziału na bataliony). Jest też np. sztat z 1915 r. dla drużyny ormiańskiej razwietczyków (z "osobaja" w nazwie) która ma liczyć 200 ludzi, bez żadnego wewnętrznego podziału na kompanie.
Więc generalnie nie leży mi nazywanie tych drużyn batalionami - ale jak to mówią - będę z tym żyć

[szamil]

https://www.valka.cz/11912-Kapitoly-z-d ... 914-1992-4

Ponieważ do końca sierpnia wpłynęło zaledwie 500 zgłoszeń, dowódca okręgu postanowił utworzyć osobną jednostkę z dwoma kompaniami, oznaczoną zgodnie z rosyjskim zwyczajem Drużyna (z kalekiego tłumaczenia w google).