Nagrobek porucznika Leopolda Mondla w Szczepanowie

Cmentarze I wojny światowej
Awatar użytkownika
szamil
Posty: 157
Rejestracja: 03 sty 2019, 03:47

Nagrobek porucznika Leopolda Mondla w Szczepanowie

Post autor: szamil » 10 sie 2020, 18:47

Na cmentarzu parafialnym w Szczepanowie, na kwaterze wojennej warto zwrócić uwagę na nagrobek Leopolda Mondla.

Porucznik Leopold Mondl z 2 kompani, 16. Pułku Piechoty Landszturmu. Urodzony w 1879 r.- poległ 19 XI 1914 r. i został pochowany na cmentarzu Wojennym nr 273 w Szczepanowie. Pochodził z Krems – miejscowości w północno-wschodniej Austrii.

Służył w 16. Pułku Piechoty Landszturmu. Landsturm to formacja wojskowa pospolitego ruszenia, utworzona po raz pierwszy na przełomie XIX i XX wieku w Cesarstwie Niemieckim i Austro-Węgrzech.

Porucznik Leopold Mondl zanim został powołany do 16 pułku piechoty Landsturmu był inżynierem w hucie w Witkowicach (Ostrawa). Huta ta obok wielu innych zakładów wytwarzała metalowe elementy cmentarzy, m. in. odlewane krzyże. Może być więc tak, że inżynier/porucznik Mondl spoczywał w cieniu krzyży wykonanych w jego zakładzie, rękami jego współpracowników. Niestety oryginalne krzyże praktycznie nie przetrwały, a i krzyż kamienny na jego grobie uległ zniszczeniu przez spadającą gałąź.
Jego nagrobek wyróżnia się na tle innych nagrobków na tym i na okolicznych cmentarzach. Został dobudowany prawdopodobnie w późniejszym okresie przez rodzinę, lub bliskich. Wyróżnia się również pod względem architektonicznym.

W austriackim archiwum internetowym znalazłem jego nekrolog w „Defterreichifche Land-Zeitung” z dnia 17 grudnia 1914 r.,

„Poległ na polu chwały. Na polu chwały poległ kolejny mieszkaniec Krems! Porucznik inżynier Mondl, syn rodziny Mondl z Krems, został zabity w czasie walki w północnej części obszaru działań wojennych, zginął od rosyjskiej kuli. Młody Bohater był dzielnym, odważnym człowiekiem, któremu pisana była piękna kariera. Był uosobieniem uprzejmości, o dużym uroku osobistym, bardzo lubiany przez wszystkich. Jego Rodzice stracili w Nim wspaniałego syna, któremu z pewnością każdy złoży hołd pamięci. Spoczywa w pokoju z dala od swojej Ojczyzny.” (tłumaczenie Jarosław Rubacha, Elżbieta Pajor)



Krzysztof Bogusz, Zbigniew Stós

(tłumaczenie Jarosław Rubacha, Elżbieta Pajor)

Piśmiennictwo

[1] Maria Góra, „Spacerkiem po cmentarzu parafialnym w Szczepanowie”
[2] Defterreichifche Land-Zeitung (Austriacka gazeta wydawana przez Niemców austriackich w latach 1880-1918 w miejscowoścach Krems i Wilhelmsburg)

Artykuł został opublikowany na portalu brzesko.ws

Obrazek

Obrazek

Awatar użytkownika
szamil
Posty: 157
Rejestracja: 03 sty 2019, 03:47

Re: Nagrobek porucznika Leopolda Mondla w Szczepanowie

Post autor: szamil » 10 sie 2020, 18:48

Spotkaliście się może z jakimiś informacjami nt 16. Pułku Piechoty Landszturmu?

Awatar użytkownika
Trotta
Posty: 1637
Rejestracja: 18 maja 2018, 15:19
Lokalizacja: Lublin/dawniej Kraków

Re: Nagrobek porucznika Leopolda Mondla w Szczepanowie

Post autor: Trotta » 10 sie 2020, 21:24

szamil pisze:
10 sie 2020, 18:48
Spotkaliście się może z jakimiś informacjami nt 16. Pułku Piechoty Landszturmu?
No pewnie. Krakowski Landsturm. Należał do 110. LstIBrig, razem z nowosądeckim 32. LstIR. Walczył m. in. w widłach Raby i Wisły w listopadzie i grudniu 1914 r. Od końca 1914 r. - nad Nidą, wraz z całą brygadą znalazł się w składzie w 106. LstID. Dowodził nim wówczas mjr Siegmund Hein. W lutym - dowódcą został płk Ludwig Freisinger. Gdy 106. LstID przeszła znad Nidy pod Tarnów (rejon Siemiechowa), pułk około 20 lutego został rozformowany, a jego pododdziały rozdzielono pomiędzy pozostałe pułki Landsturmu tej dywizji (tj. 6., 31., 32.). Powodem rozformowania był zapewne brak stałych uzupełnień dla jednostek Landsturmu. Płk. Freisinger objął dowództwo 6. LstIR. Z tego względu na cmentarzach wojennych można odnaleźć żołnierzy, przypisanych do krakowskiego 16. LstIR i poległych w maju 1915 r. (np. cmentarz na Głowie Cukru - nr 185). Pułk już nie istniał, ale żołnierze jeszcze figurowali w jego ewidencji. Być może pułk odżył w 1918 r., ale znalazłem jeden trop, dokładniej nie sprawdzałem.
Є в Києві злота брама, На тій брамі синьо-жовта фана!

KG
Posty: 861
Rejestracja: 19 maja 2018, 16:16

Re: Nagrobek porucznika Leopolda Mondla w Szczepanowie

Post autor: KG » 16 lip 2025, 07:58

Okazuje się, że wydawnictwie poświęconym żołnierzom obrony krajowej, pospolitego ruszenia i żandarmerii jest zdjęcie podporucznika Leopolda Mondla.
Fot.jpg
(Ehrenhalle der k.k. Landwehr, des k.k. Landsturmes und der k.k. Gendarmerie, 1916)

Kilka informacji dodatkowych.
Z wykształcenia był inżynierem-chemikiem, absolwentem Technische Hochschule w Wiedniu, a w witkowickiej hucie pracował w zakładowym laboratorium. Był żonaty.
O jego śmierci informowały m.in. stowarzyszenia, których był członkiem: Deutschnationale Verein für Österreich i Verein Oesterreichische Chemiker.
Data śmierci podawana różnie: 17 listopada (prasa), 19 listopada (nagrobek, prasa), 24 listopada (Ehrenhalle, prasa), 21-24 listopada (Lista strat), a w aktach KGA, gdzie figuruje jako Lt. Mandel z HIR.20 - listopad 1914.
fot.2.jpg
Nie masz wymaganych uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego posta.

Awatar użytkownika
szamil
Posty: 157
Rejestracja: 03 sty 2019, 03:47

Re: Nagrobek porucznika Leopolda Mondla w Szczepanowie

Post autor: szamil » 16 lip 2025, 20:48

Dziękuję - zrobię aktualizację artykułu na stronie parafii i na brzesko.ws w oparciu o twoje znaleziska.

ODPOWIEDZ

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 12 gości