Austro-Węgry

Ależ, Drogi Ursi, nie nerwujsia
Germanizm to jest, tyle, że wyczytałem go w tekście ukraińskim. W znanej i lubianej książce "Germanizmy w gwarze polskich żołnierzy armii austro-węgierskiej" (pewnie znasz? ) nie znalazłem tego słowa...

KG pisze: ↑

30 wrz 2022, 12:10

Ale to słówko – przymierzając do batalionu - to także: tęgi, dziarski, energiczny, mocny. Pewno i chwacki mógłby być.

KG - w punkt! W innym tekście z epoki znalazłem objaśnienie, niemal toczka w toczkę takie, jak Twoje: "der strame Soldat - лепський,
хвацький вояк."

Takie wydarzenie - chłopaki poszli z okopów na kawę, wpadły mochy, okopy wzięły. Tyrolczycy (bo to oni mieli pecha, tzn. nie wykazali się należytą starannością, wymaganą w konkretnych okolicznościach) nazwali "Kaffeesturm". Dosłownie: szturm kawowy. Myślicie, że można to przełożyć ładniej, jako "Szturm przy kawie"?

"Szturm kawiarniany " - byłoby zbyt daleko posuniętą ironią, na którą pewnie biedni "miłośnicy" komiśnej kawy nie zasłużyli. Niestety, język polski nie ma tej gracji w kreowaniu jednowyrazowych, złożonych określeń, co język niemiecki czy rosyjski. Zostawiłbym oryginalne "Kaffeesturm".

Jak przełożyć Schanzzeugkolonne? Kolumna narzędzi saperskich mnie jakoś nie przekonuje...

Kolumna ze sprzętem saperskim.
Passt es nun besser
?

Jeśli mnie pamięć nie myli, to Płomieńczyk (pseud.) nazywa to kolumną saperską. Zwięźle.

Saperzy są, kolumna jest, ale Schanzzeug się zagubił.

A może Kolumna szańcowa?

Na tej stronie

http://www.fort.mariwoj.pl/biuletyn/pre ... 6-1869.pdf

jest książka "Pruski Korpus Inżynierów 1816-69" Mariusza Wojciechowskiego w formacie pdf. Jest tam mowa o batalionie pionierów. Na czas wojny do niego
Dołączano kolumnę pontonową, lekki tabor mostowy i kolumnę szańcową (Schanzzeug-Kolonne).

Z kolei na stronie

https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/b ... lskich.pdf

znajduje się(w formiacie PDF) książka "Finał Epopei Legionów Polskich 1916-1918" Jana Snopki.
Jest w niej tabela "Stany liczebne oddziałów legionowych (frontowych) z uwzględnieniem przynależności państwowej w dniu 5 listopada 1916 roku".
Wśród różnych oddziałów wymieniona jest Kolumna szańcowa.

"W celi numer pięć aresztanci kładli się spać. Rozścielali przegniłe sienniki, koce i potarganą słomę, poczarniałe kapojstraki. Z całej tej mizerii leciał gęsty, zjadliwy kurz."
Ma ktoś pomysł, co to te "kapojstraki" (użyte w języku ukraińskim)? Eewidentnie to germanizm.